Groszek wschodniokarpacki w Nadleśnictwie Hajnówka
Kilka lat temu na terenie Nadleśnictwa Hajnówka odnaleziono nowe stanowisko groszku wschodniokarpackiego Lathyrus laevigatus (Waldst. & Kit.) Gren.
Od tego momentu pracownicy leśnictwa, na terenie którego stwierdzono okazy tej rzadkiej w Puszczy Białowieskiej rośliny obserwują to stanowisko.
Z roku na rok stanowisko powiększa liczbę osobników (od dwóch w 2013 r. do co najmniej 10 odnalezionych w tym roku), czyli warunki do rozwoju ma ta roślina w tym miejscu dobre. Właśnie rozpoczyna się jej kwitnienie.
Ten groszek związany jest z obszarami górskimi Europy Południowej i Środkowej, w tym z Karpatami – zwłaszcza Południowymi i Wschodnimi, a także z nizinami od Karpat przez Białoruś, Litwę do środkowej Rosji. W Polsce występuje głównie w Karpatach Wschodnich, Górach Świętokrzyskich, na Wyżynie Miechowsko-Sandomierskiej, Wyżynie Lubelskiej i północno-wschodnich nizinach.
Profesor Aleksander W. Sokołowski w „Flora roślin naczyniowych Puszczy Białowieskiej" z 1995 r. podał, że groszek ten ma 130 stanowisk w lasach mieszanych.
Stanowisko odnalezione w Nadleśnictwie Hajnówka nie było przez Profesora Sokołowskiego odnotowane. Znajduje się w lesie na siedlisku lasu świeżego – jest to grąd typowy. Sądzić więc należy, że roślina ta, rozsiewająca się przez „wystrzeliwanie nasion przez zwijające się strąki" ma chyba jeszcze jakąś inną strategię rozprzestrzeniania się, bowiem najbliższe – opisywane przez Sokołowskiego stanowisko znajdowało się w 1995 r. ok. 1,5 km od obserwowanego.
Groszek wschodniokarpacki został objęty ochroną i jest na liście gatunków częściowo chronionych wymienionych w Załączniku 2 Rozporządzenia Ministra środowiska z dnia 9 października 2014 r. w sprawie ochrony gatunkowej roślin (Dz. U. 16 października 2014 r., poz. 1409). Oznacza to, że zabronione jest niszczenie rośliny i jej stanowisk, zbiór i handel okazami tej rośliny, jej wywożenie oraz umyślne przemieszczanie i wprowadzanie w środowisku. Wszelkie działania odnoszące się do samej rośliny oraz jej siedliska wymagają uzyskania stosownych zezwoleń od organów ochrony środowiska.