Lista aktualności
Nietota czyli wroniec widlasty
Wroniec widlasty przez górali nazywany nietota. Używany był w ludowych czarach i nie wymawiano jego imienia. Mówiono: to nie ta albo nie to ta. Pierwsza wzmianka o wrońcu została użyta w Herbarzu polskim – XVI wiek.
Kolejne – nowe stanowisko rzadkiego widłaka wpisuje się na listę roślin Nadleśnictwa Hajnówka.
Huperzia selago (wroniec widlasty, widłak wroniec) należy do rodziny widłakowatych. Posiada wzniesioną łodygę, która rozgałęzia się widlasto na równej wysokości. Liście o długości 4-8 mm są równowąskolancetowate, ostro zakończone, całobrzegie lub drobno piłkowane, bez włosków.
W przeciwieństwie do innych przedstawicieli widłakowatych, wroniec widlasty nie wytwarza typowego kłosa zarodnionośnego. Zarodnie powstają w kątach liści zarodnionośnych. Mają nerkowaty kształt i po dojrzeniu pękają od góry, wysypując zarodniki. Zarodniki widłaków zawierają łatwopalne olejki eteryczne.
Od wykiełkowania zarodnika do osiągnięcia pełnej dojrzałości mija ok. 20 lat. Przedrośle współżyje z określonym gatunkiem grzyba. Niekiedy rozmnaża się również wegetatywnie za pomocą rozmnóżek. Ziele wrońca zawiera trujące alkaloidy (likopodynę i selaginę), a wywar z niego był niegdyś używany jako środek przeciw pchłom i wszom.
Jest to kosmopolityczna roślina górska. Rośnie wśród skał, na wolnych miejscach wśród kosodrzewiny, na halach, a na niżu w cienistych lasach zwłaszcza w świerkowych.
Wroniec widlasty na niżu jest gatunkiem rzadkim. Do ustawowej ochrony został włączony w 1946 roku. Do 2014 r. objęty był ochroną ścisłą, a obecnie podlega ochronie częściowej. W 2006 r. został umieszczony na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski z kategorią V – narażony na wyginięcie na izolowanych stanowiskach poza głównym obszarem występowania, natomiast w 2016 r. znalazł się na Polskiej czerwonej liście paprotników i roślin kwiatowych z kategorią NT – bliski zagrożenia.