Lista aktualności Lista aktualności

NISZCZYMY, WYRYWAMY, ZWALCZAMY - nawłoć kanadyjska - zagrożenie dla rodzimej przyrody

Późnym latem niemal w każdym zakątku w krajobrazie rolniczym, na poboczach nasypów kolejowych, na nieuprawianych łąkach i polach, często również w pobliżu terenów zabudowanych, na obrzeżach lasów, na brzegach rzek obserwujemy żółte połacie kwitnących roślin. Widoczne ze sporej odległości kwiatostany to nawłoć kanadyjska (angielska nazwa Goldenrod złota rózga).

Nawłoć kanadyjska występuje naturalnie we wschodniej części Ameryki Północnej. We florze Europy gatunek jest notowany od pierwszej połowy XVII w. Została sprowadzona celowo jako roślina ozdobna, łatwa w uprawie i o oryginalnych walorach ozdobnych. Stosunkowo szybko rozszerzyła swój zasięg w Europie.

W XIX wieku nawłoć kanadyjska występowała w większości krajów Europy Zachodniej. Gatunek trafił do Polski prawdopodobnie wraz z importem towarów rolnych. Pierwsze udokumentowane stanowiska nawłoci kanadyjskiej, spoza uprawy, pochodzą z 1872 roku z okolic Lublina i Krakowa.

W naszym kraju jest gatunkiem zadomowionym, inwazyjnym (kategoria IV), który rozprzestrzenia się za pomocą lekkich nasion rozsiewanych na znaczne odległości, a następnie rozrasta się na zajętych siedliskach za pomocą kłączy. Rozprzestrzenianie gatunku związane jest ze szlakami komunikacyjnymi: drogami i liniami kolejowymi. Współcześnie jest także sadzona celowo w ogrodach przydomowych, a przez pszczelarzy uważana za dobre źródło późnego pożytku.

Przeprowadzone badania wykazują jednak, że karmienie pszczół nektarem z nawłoci skutkuje obniżeniem ich przeżywalności w porównaniu z karmieniem ich nektarem wielokwiatowym.

Nawłoć kanadyjska jest gatunkiem silnie konkurencyjnym w stosunku do rodzimych gatunków roślin. W porównaniu z gatunkami rodzimymi charakteryzuje się większą dynamiką wzrostu, a także zdolnością do lepszego wykorzystania istniejących zasobów siedliskowych. Tworząc gęste i zwarte płaty hamuje kiełkowanie i wzrost innych gatunków roślin, przez co powoduje spadek różnorodności biologicznej wśród roślin naczyniowych. Ponadto oddziaływanie konkurencyjne nawłoci kanadyjskiej na łąkowe gatunki rodzime polega na odciąganiu od nich zapylaczy. Efektywne rozmnażanie wegetatywne, poprzez szybki rozrost kłączy, duża ilość wytwarzanych nasion i ich nierównoczesne kiełkowanie w sezonie, a także właściwości allelopatyczne (zdolność wydzielania związków chemicznych hamujących wzrost innych roślin) są głównymi cechami ułatwiającymi sukces kolonizacyjny gatunku.

Jedynym skutecznym sposobem zwalczania populacji nawłoci kanadyjskiej jest systematyczne i wielokrotne koszenie trawy lub wyrywanie roślin wraz z korzeniami. Zabiegi te należy powtarzać przez kilka lat. Działaniem profilaktycznym jest zrezygnowanie z uprawy nawłoci w przydomowych ogrodach a także jako rośliny przeznaczonej na nektar dla pszczół.

Gatunki obce to gatunki, które występują poza swoim naturalnym zasięgiem. Większość z nich nie stanowi zagrożenia dla otaczającej je przyrody – albo nie adaptują się i wymierają, albo, jeżeli przetrwają w nowych warunkach, tworzą niewielkie i stabilne populacje, a ich wpływ na otaczające je środowisko jest neutralny.

Niektóre gatunki obce doskonale funkcjonują w nowych warunkach – z sukcesem rozmnażają się i rozpoczynają ekspansję, zajmując nisze rodzimych gatunków i wypierając je. W skrajnych przypadkach kolonizują całe ekosystemy, zubożając je w ten sposób i niszcząc. Wtedy mówimy już o gatunkach obcych inwazyjnych.

 

Kategoria inwazyjności IV gatunki, których występowanie na obszarze Polski ma bardzo istotne znaczenie – znana jest zarówno duża liczba ich stanowisk, jak i duża liczebność osobników w grupie; większość nadal zwiększa liczbę stanowisk lub zajmowany obszar

 

Źródło: http://projekty.gdos.gov.pl/igo-solidago-candensis