Lista aktualności Lista aktualności

Sezon na kornika

W całej Puszczy Białowieskiej występuje w obecnym czasie mnóstwo suchych świerków. Padły one ofiarą małego ciemnobrązowego owada ze skrzydełkami, rozmiaru ok. 4 mm – kornika drukarza. W lesie znajdziemy ich miliony – całą potężną armię.

W ciągu sezonu letniego korniki potrafią wydać nawet cztery pokolenia dzieci. Więc mnożą się i mnożą…

Wiosną, zimujące chrząszcze kornika szukają świerków nadających się do założenia żerowisk. Kornik zasiedla w pierwszym rzędzie drzewa powalone i złamane, ale tylko te świeże z żywą miazgą (kambium), w następnej kolejności – osłabione przez różne czynniki drzewa stojące. W lasach gospodarczych nie usuwamy od razu  złomów i wywrotów świerkowych. Zostawiamy je specjalnie, aby stały się naturalną pułapką na kornika drukarza.

Samce drążą w korze zasiedlanych drzew komory godowe, do których zwabiają samice. Te z kolei drążą chodniki macierzyste, gdzie składają jaja. W czasie drążenia chodników, samiczki wypychają z chodników drobne trocinki (mączkę) koloru rdzawobrązowego, które są wypychane na zewnątrz przez samca. Trzcinki opadają do podstawy drzewa. Szczegół ten ma duże znaczenie dla leśników, gdyż służy do rozpoznania drzewa zasiedlonego przez kornika drukarza.  

Larwy drążą chodniki larwalne, zakończone kolebkami poczwarkowymi. W ten sposób powstaje charakterystyczny rysunek żerowiska kornika drukarza, od którego zresztą pochodzi jego nazwa. Poczwarki ze względu na kształt i kolor zbliżony do łuskanego ryżu są popularnie nazywane ryżem. Po przepoczwarczeniu, z żerowisk wylatują chrząszcze kolejnego pokolenia i cykl się powtarza. Cały sens pułapki polega na tym, aby zdążyć wywieźć zasiedlone drzewo przed wylotem kornika. Jeśli wcześniej wiemy, że nie będziemy w stanie wywieźć z lasu drewna świerkowego, to najpóźniej, gdy larwy są jeszcze w korze, korujemy drewno, a korę usuwamy.

Oprócz naturalnych pułapek mamy do dyspozycji pułapki feromonowe, które de facto są tylko prognozą występowania kornika. Na tej podstawie można ocenić nasilenie pojawienia się szkodnika.

Mimo, że kornik ma wielu wrogów naturalnych (m.in. ptaki, grzyby, owady pasożytnicze) jest sprawcą śmierci milionów drzew. Kornikowi drukarzowi na tych samych drzewach towarzyszy szereg innych korników i owadów. W lasach Puszczy Białowieskiej, gdzie mamy ograniczoną gospodarkę leśną i nie możemy usuwać drzew z kornikami w lasach ponadstuletnich, na siedliskach wilgotnych oraz w rezerwatach mamy istną „wylęgarnię" tego owada.

Dlatego temat usuwania drzew zasiedlonych jest tak ważny, a jednocześnie trudny.

 

Tekst:

Robert Sawicki

Agnieszka Laskowska-Ginszt

Zdjęcia:

Marcin Janiuk

Agnieszka Laskowska-Ginszt